«Я гэта вельмі цаню. Досвед афігенны». У Мінску судзяць бізнэсоўца Эдуарда Бабарыку, які правёў у СІЗА амаль 3 гады

Тры гады таму, разам з бацькам. Затрыманне

18 чэрвеня 2020 года прэтэндэнта на прэзідэнцкую пасаду і былога кіраўніка «Белгазпрамбанка» Віктара Бабарыку затрымалі па дарозе ў Цэнтрвыбаркам і змясцілі пад варту ў СІЗА КДБ. Разам з палітыкам затрымалі і ягонага сына Эдуарда, які кіраваў зборам подпісаў у выбарчым штабе.

У кастрычніку Аляксандр Лукашэнка правёў сустрэчу з палітыкамі і актывістамі, якія знаходзіліся ў СІЗА КДБ — у іх ліку былі Эдуард і Віктар Бабарыкі. Як расказвала прысутная на сустрэчы сябра Каардынацыйнай рады Лілія Уласава, Лукашэнка тады назваў умовы вызвалення банкіра.

Гэтага не здарылася. У ліпені 2021 года яго асудзілі да 14 гадоў пазбаўлення волі за хабар у асабліва буйным памеры і легалізацыю сродкаў, атрыманых злачынным шляхам. У калоніі ён паспеў папрацаваць спачатку апальшчыкам, а затым пекарам. У канцы красавіка 2023 года Віктар Бабарыка трапіў у лякарню. Па стане на 22 траўня пра месцазнаходжанне палітыка невядома.

33-гадовы бізнэсовец Эдуард Бабарыка — адзін з заснавальнікаў краўдфандынгавай платформы «Вулей», запушчанай у 2015 годзе пры ўдзеле «Белгазпрамбанка». У канцы сакавіка 2019 года Эдуард заснаваў фандрайзінгавую платформу MolaMola.

У чэрвені 2020 года рахункі абодвух праектаў Бабарыкі заблакавалі, і яны фактычна спынілі сваю дзейнасць.

Амаль тры гады сын палітыка заставаўся ў СІЗА пад следствам. Бізнэсоўца абвінавачваюць ва ўхіленні ад выплаты падаткаў, легалізацыі сродкаў, атрыманых злачынным шляхам, дапамаганні ў арганізацыі масавых беспарадкаў і распальванні сацыяльнай варожасці.

Практыка ангельскай і ёгі. СІЗА

У канцы студзеня 2022 года штаб Бабарыкі апублікаваў урывак ліста Эдуарда з СІЗА — ён пісаў, што «любоў да ўсіх і ўсяго» надае яму сіл, а падтрымка аднадумцаў даказвае, што «ўсё будзе добра».

«Мае дні сапраўды напоўненыя аптымізмам, добрымі думкамі і пазітыўнымі адчуваннямі. Не жартую і не хітрую. Літаральна кожны дзень напоўнены новымі адкрыццямі і захапленнямі. Канца і краю ім няма. Ды і людзі прыгожыя, усе без выключэння, нават чые ўчынкі нельга назваць добрымі», — пісаў Эдуард.

Перапіску з Эдуардам Бабарыкам, як расказваюць ягоныя сябры, наладзіць вельмі цяжка — лісты прыходзяць рэдка і з вялікім спазненнем. Былая калега па «Вуллі» Надзея Пуцята ўспамінае: пісаць Эдуарду яна пачала неўзабаве пасля яго затрымання, а першы адказ ёй прыйшоў толькі ў снежні 2021 года.

У адным з лістоў Пуцята арыштант прызнаваў, што ў ізалятары «перыядычна бывае сумна», але пры гэтым разважаў пра арышт як пра выклік, які можна і трэба пераадолець.

— Я гэта вельмі цаню. Досвед афігенны. Хоць рэкамендаваць яго нікому не буду, бо многае залежыць ад стану розуму, у якім сутыкаешся з падобнымі выпрабаваннямі, — пісаў Бабарыка-малодшы.

У іншым лісце ён сам здзіўляўся свайму аптымізму: «Блін, калі б мне аднойчы сказалі, што я буду такім бадзёрым праз два гады бязвыхаднага знаходжання ў маленькім пакоі без найменшага намёку на тэрмін зняволення, я б не паверыў».

У ліпені 2022 года Бабарыка даў першае інтэрв’ю з моманту затрымання. На пытанне, што яму дазваляе трымацца ў СІЗА, ён адказаў:

«Увесь сакрэт у сэнсах, якія я знаходжу ў сваім бестэрміновым зняволенні. Турма можа быць месцам, якое крадзе жыццё, а можа стаць унікальнай магчымасцю для развіцця сябе».

Паводле слоў былой дзяўчыны Бабарыкі Аляксандры Зверавай, Эдуард у СІЗА шмат чытае, займаецца ёгай і вучыць ангельскую.

У 2023 годзе пра Бабарыку-малодшага практычна не было навін. Былы палітвязень Аляксандр Дземідовіч расказваў, што знаёмства з Эдуардам паўплывала на яго «характар і стаўленне да ўсіх турэмных прыгод». У 2022 годзе яны некалькі месяцаў правялі ў адной камеры СІЗА.

«Эдзік адразу ўзяў шэфства нада мной, як трэба ставіцца да часу, які праводзіш у зняволенні, — казаў Дземідовіч. — Нельга настройвацца суперпазітыўна, трэба ацэньваць тое, што адбываецца, рэальна і максімальна эфектыўна выкарыстоўваць час. Сам ён актыўна займаецца самаадукацыяй, шмат чытае, надае ўвагу духоўнаму развіццю. Ініцыюе дыскусіі на нейкія тэмы. Гэта моцна дапамагае наладзіцца, спакойна перанесці гэта».

«Яго цікавіла тэма развіцця тэлебачання. Абмяркоўвалі тэму стаўлення да жанчын і іх ролю ў грамадстве, адукацыю, практыкавалі ангельскую мову. Кожны вечар гадзіну разважалі на ангельскай».

Чаму Эдуарда Бабарыку пратрымалі ў СІЗА амаль тры гады?

Адвакат Уладзімір Пыльчанка тлумачыў, што спачатку крымінальную справу Бабарыку-малодшага расследаваў КДБ. У следчым ізалятары гэтага ведамства Эдуарда і ўтрымлівалі першыя 17 месяцаў, а ў лістападзе 2021 года перавялі ў СІЗА МУС на вуліцы Валадарскага ў Мінску.

— Эдуарду рэгулярна, амаль кожныя два месяцы, падаўжалі тэрмін утрымання пад вартай. Але калі 18-месячны тэрмін утрымання падыходзіў да канца, па дзіўным збегу акалічнасцяў іншы орган крымінальнага пераследу — Следчы камітэт — прыйшоў да высновы, што Эдуард здзейсніў іншыя злачынствы па іншых артыкулах. Адпаведна, яго зноў змясцілі пад варту (фізічна з-пад варты яго і не вызвалялі), але гэта зрабіў іншы орган па іншай справе, — расказваў адвакат.